Mentale gezondheid – Tips van psycholoog Debby

In de winter voelen mensen zich vaak wat minder energiek en opgewekt. Minder daglicht, kou en kortere dagen kunnen ons humeur flink beïnvloeden. Gelukkig zijn er manieren om jezelf mentaal sterker te houden, zelfs in de donkerste maanden van het jaar.
Zoek daglicht op
Daglicht is essentieel voor je biologische klok. Het regelt de werking van melatonine in je lichaam, een stof die zorgt dat jij ’s avonds lekker kan slapen. Probeer elke dag een moment naar buiten te gaan, ook als het bewolkt is, en zet de gordijnen binnen goed open. Schemerlicht overdag kan je juist slaperig maken, wat weer invloed heeft op je stemming en energie. Extra daglicht nodig? Een daglichtlamp in de ochtend kan het tekort aan zonlicht aanvullen, wat bewezen effectief is tegen winterdepressie.
Blijf bewegen
Bewegen helpt je stemming direct. Tijdens beweging maakt je lichaam endorfines aan, ook wel ‘gelukshormonen’ genoemd. Deze helpen om je energieker en positiever te voelen. Bij voorkeur combineer je dit met buitenlucht, bijvoorbeeld door een korte wandeling. Voor wie minder mobiel is, is lichte beweging binnenshuis ook effectief. Een trapfiets of een paar eenvoudige oefeningen met armen en benen kan al helpen. Het belangrijkste is dat je iets doet, want elke beweging is goed voor je humeur.
Houd een vast ritme aan
Regelmaat in je dag- en nachtritme is belangrijk. Ga ongeveer op dezelfde tijd naar bed en sta rond dezelfde tijd op. Dit helpt om structuur en rust te behouden. Houd dutjes overdag kort, maximaal 15-20 minuten en niet na 17 uur, zodat het je nachtslaap niet verstoort. Met een regelmatig ritme voorkom je dat je in de winter het gevoel krijgt dat de dagen aan je voorbijgaan.
Sociale contacten zijn waardevol
In de winter is het verleidelijk om meer binnen te blijven. Toch is het belangrijk om contact te houden met anderen. Sociale interactie maakt dat je wereld groter aanvoelt en helpt tegen gevoelens van eenzaamheid. Zoek bewust mensen op: een kop koffie, een goed gesprek, of samen een spel spelen maakt een groot verschil. Voor bewoners op onze locaties, bieden groepsactiviteiten en gezamenlijk eten vaak fijne mogelijkheden om sociale contacten te behouden. Even iets delen met een ander geeft je energie.

Even iets delen met een ander geeft je energie.
Debby – GZ-psycholoog
Ontspan en adem goed door
Veel mensen voelen meer stress tijdens de wintermaanden. Een simpele ademhalingsoefening kan al helpen om spanning los te laten. Zet je voeten stevig op de grond, adem in, en blaas langzaam uit en laat hierbij je schouders zakken. Dit soort momenten van ontspanning helpt je om even terug te komen bij jezelf en spanning los te laten.
Geef gedachten ruimte
Pieker je vaak? Probeer dan een ‘pieker-kwartier’. Kies een vast moment, bijvoorbeeld in de middag, en geef jezelf een kwartier de tijd om bewust te piekeren. Daarna ga je iets anders doen, zodat je niet in je gedachten blijft hangen. Dit helpt je om ’s nachts rustiger te slapen, omdat je het piekeren al hebt ‘afgerond’. Het kan ook helpen om gedachten op te schrijven of een dagboek bij te houden. Schrijf bijvoorbeeld elke dag iets op waarvoor je dankbaar bent, hoe klein ook. Het zorgt voor een positievere blik.
Stel haalbare doelen
Grote doelen kunnen overweldigend zijn. Kies liever kleine, haalbare doelen om positieve momenten te creëren. Kleine successen dragen sterk bij aan je eigenwaarde. Door bijvoorbeeld dagelijks iets kleins te doen – een korte wandeling, een telefoontje – blijf je gemotiveerd en positief. Dit is vooral belangrijk voor ouderen, die soms gefocust raken op dingen die niet meer gaan. Kleine doelen bieden meer voldoening en helpen je om positief naar jezelf te kijken.
Door deze tips toe te passen, kun je je mentale gezondheid goed ondersteunen in de winter. Kleine stappen maken een groot verschil. Dus, ga naar buiten, blijf in beweging, zoek verbinding met anderen, en wees lief voor jezelf.