Ik las in Sir Edmund, een bijlage van de Volkskrant, een prachtige column van Wilco Achterberg over pijn en aandacht. Nu ben ik heel erg van de aandacht en ken ik Wilco omdat hij vroeger een van onze SO’s (Specialist Ouderengeneeskunde) geweest is. Hij is gespecialiseerd in pijn en dementie, en schreef over een aangrijpende ervaring met een cliënt.

Wilco schrijft dat hij net in opleiding was en een cliënt behandelde in het verpleeghuis die zoveel pijn had, dat niets hielp, hij kon alleen maar stilliggen in bed. De man was boos, narrig, lastig te behandelen en altijd in conflict met de verpleging.

De psychiater adviseerde Wilco om één keer per week een uur aan zijn bed te gaan zitten en in gesprek te gaan. Aanvankelijk voelde dat als corvee, maar allengs werden de gesprekken intiemer en persoonlijker. Als Wilco een keer niet kon, merkte de collega’s van de verzorging dat direct.

De pijn kwam terug en het gedrag werd ‘lastiger’. Deze gesprekken voegden echt waarde toe aan het leven van allebei. Tot op een dag het bed leeg was.

De dood van de man raakte Wilco. Ze waren elkaar gaan waarderen.

Ik heb deze column met veel herkenning gelezen.

Aanraken met aandacht

Naast mijn werk heb ik een praktijk als Rebalancer. Het woord zegt het al: ‘mensen helpen de balans weer te vinden’, door bewustzijn te brengen in het lichaam. Ook hier gaat het om aandacht, oprechte aandacht.

Mijn motto is: “Aanraken met aandacht en aanwezig zijn.”

Dan kan er beweging komen in dat wat altijd vast gezeten heeft.

Ik trek een parallel naar de zorg. Wij raken voortdurend mensen aan en zijn ons er soms niet van bewust wat we daarmee doen. Het gaat vaak in een soort automatisme, vooral als het druk is. En als je aandacht op dat moment niet oprecht is en je er niet bijblijft met je gedachten, dan voelt de bewoner of cliënt dat.

Het is vaak ook net het zetje naar onbegrepen gedrag, boosheid of verdriet.

Waardevolle momenten maken

Als je op het moment dat je met je bewoner in contact bent er ook écht bent, luistert en kijkt, dan kunnen er voor beiden hele mooie, waardevolle momenten ontstaan.

Ga zelf maar na. Je vertelt iets aan een collega over een nare ervaring en hij of zij luistert maar half. Misschien voel je alleen al bij het lezen hiervan een reactie hierop.

Een sappige mango

Op Facebook las ik over het ‘mangomomentje’. Het woord mangomomentje is ontstaan doordat een zorgverlener een terminale vrouw een zoete rijpe mango gaf en zij zienderogen genoot van deze lekkernij.

Vanaf dat moment delen medewerkers in de zorg hun meest ontroerende (zoete) momenten met hun zorgvrager. Ook hier gaat het om aandacht en zien wat iemand nodig heeft.

Maak iemand speciaal

Even terug naar Wilco. Bij deze man zag hij de uitwerking van oprechte aandacht. ‘Als iemand jou speciaal maakt, blijft het leven de moeite waard’, schrijft Wilco.

Voor mij raakt dit eigenlijk ook de kernwaarden van ZorgSpectrum: Samen, Betrokken en Professioneel. De dingen doen met aandacht voor de kwaliteit van leven van de bewoner én voor de kwaliteit van jouw werk.

Blogger: Paulien Geraerts, Adviseur Opleidingen