Dementie, maar niet gek
Aan de hand van het thema ‘dementie, maar niet gek’ wil ik iedereen graag meenemen naar de wondere maar prachtige wereld van mensen met dementie. Vroeger was de algemene benaming: kinds. Dat dekt de lading wel, maar doet geen recht aan de mens die dementie heeft.
Voor mij begint het als ik de gesloten afdeling binnen ga. Deze deur moet dicht blijven, want bewoners met dementie willen nog wel eens weglopen, naar huis, naar vader of moeder, of de kinderen. Zij kunnen dan de weg niet meer terugvinden. Het is dus voor hun veiligheid dat de deur dicht blijft. Er zit een code op deze deur, die niet zomaar mag worden afgegeven.

Alarmbellen
Zodra je hoort dat iemand 'weg' is, gaan de alarmbellen rinkelen, krijg je hartkloppingen en breekt het zweet je uit. De eerste vraag is: heb ik alles afgezocht op mijn woning? Nog eens zoeken, maar ja, daar is de vermiste persoon echt niet. Je gaat de gangen afzoeken, belt eventueel de andere woningen en als laatste ga je dan de deur door...

Code gekraakt?
Nu is het zo dat de code ingetoetst moet worden op een paneel, net zo iets als op een telefoon. Dan schiet met een zachte klik de deur los en kan deze open. In uitzonderlijke gevallen kan de deur ook open en worden vastgezet, dat is handig als er veel of iets groots door heen moet. Maar daarna moet de deur weer dicht.
De bewoners hebben deze code niet, maar sommigen zijn erg slim. Ze weten dat er op die knopjes gedrukt moet worden, dat zien ze de hele dag. Ze gaan ze uitproberen. Of het ze lukt de deur te openen, of niet, dat hangt er vanaf.

Ontsnapt!
Zo overkomt het mij dat ik in de middag een bewoner kwijt ben. Ik ga zoeken, eerst in de woning, in de gangen.
Ik kan hem niet vinden. En dan sta ik voor de afgesloten deur. Ik toets de code in en ga de deur door. En wat zie ik? Ik zie ‘mijn’ bewoner heerlijk ontspannen wandelen door het restaurant. Vriendelijk lachend gaat hij met mij mee terug naar de woning. Ik besluit hem in de gaten te houden.
Na het avondeten, als het tijd is voor de koffie, mis ik hem weer. Het zal toch niet waar zijn?! Ik ga zoeken, niet eerst in de woning, nee, ik ga meteen naar de deur.
Als ik die open, zie ik hem lopen, deze keer niet alleen: in gezelschap van een medebewoonster. Heel genoeglijk, met z'n tweetjes. Het restaurant is nu verlaten en schemerdonker.
Wat is hun volgende halte: de voordeur naar buiten? Daar zit alleen een knop, zonder code…

‘Actie Code’
Ik stuur direct een mail naar iedereen die het betreft: arts, leidinggevende, psycholoog, het team en wie ik nog maar meer weet te bedenken.
Die code op de deur moet veranderd worden! Ook de familie spreek ik. Hoe kon meneer buiten die codedeur komen?
Wat blijkt? Meneer kwam hier ten tijde van het verblijf van zijn vrouw ook al. Daardoor wist hij de code, als bezoeker. Na al die tijd kon hij zich ineens de code herinneren en heeft hij ‘m gebruikt. Hoe dat terughalen van de informatie is gegaan, is mij niet duidelijk. Waarom nu ineens? Dat blijft duister.

Vergeetachtig is iedereen
Met de komst van de nieuwe code is het échte weglopen opgelost.
Maar in de weken erna heb ik meermalen collega’s vertwijfeld horen foeteren... “Wat is ook alweer de code van de deur?”

Blogger: Tinka Spijker, Woonzorgbegeleider